به نام خدا
فرایند کسب معرفت فرایند پیچیده و در عین حال بسیار جالبی است.
یکی از مباحث مهم در مورد شناخت، کشف رابطه بین ایده و عمل است.
روزانه کارهای زیادی از ما سر می زند گاهی این کارها را ارزیابی می کنیم و به ان
نمره منفی یا مثبت می دهیم و گاهی ارزیابی کارها برایمان اهمیتی ندارد.
در این میان یک سوال مهم مطرح می شود که اثار فراوانی دارد و ان
اینکه ایا اعمال ما از روی یک ایده و اعتقاد است یا اینکه این رفتارها ایده به
وجود می اورد؟ به عبارت رساتر؛ ایا ایده ها بر رفتارها مقدم هسنتد یا رفتارها بر
ایده ها مقدمند؟ هر دو نظر از جهتی موجّهند.
کسی به یک رفتار خاصی علاقه دارد این رفتار به دنبال خودش یک ایده
تولید می کند که این کار خوب است زیرا دارای این فوائد و اثار است مثل معتادی که
اعتیاد را بسیار مفید می داند.
و از طرفی گاهی فکر و اندیشه، انسان را به نتیجه خاصی می رساند و می
فهمد که این کار بسیار خوب است و به دنبال ان اعمال و رفتار خاصی انجام می دهد.
با توجه به این، ایا انسان در رفتارهایش
ابتدا ایده ای در نظر می گیرد و رفتارهایش را با ان ایده مطابق می کند یا اینکه
قضیه اینطور نیست و انسان بی توجه به ایده ها، به خاطر گرایشهای خود، رفتارهای
خاصی انجام می دهد و چون علاقمند است رفتارهایش را توجیه نماید ایده ای موجه برای
ان می سازد؟
ممکن است کسی بگوید ما باید برویم سراغ
ابتدائی ترین رفتارهای انسان؛ نوزاد شیر خوار هنوز ایده ای برای رفتارهایش ندارد
اما رفتارهایش به ایده ها منجر می شود. اما در همین جا هم تقدم رفتارها ثابت نمی
شود چون همین نوزاد باید نحوه ای ترجیح را در رفتارِ خود شهود کند تا انرا انجام دهد و
همین شهودِ ترجیح می تواند تقدم ایده باشد.
ثمره این بحث وقتی در کام می نشیند که
کشف کنیم انسانهائی که پیشرفتهای شگفت انگیز دنیوی یا اخروی داشته اند ایا
رفتارشان ایده پیشرفت را ایجاد کرد یا اینکه ایده انها رفتار را به وجود آوَرد.
ایده و عمل قطعاَ اثرات متقابلی بر
یکدیگر دارند اما صحبت در تقدم هر کدام است.
به نظر شما ایا می توان تقدم رفتار بر
ایده را را از این ایه شریفه استخراج کرد؟ وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ
أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ
وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (نحل/78) و خدا شما را از شكم مادرانتان
-در حالى كه چيزى نمىدانستيد- بيرون آورد، و براى شما گوش و چشمها و دلها قرار
داد، باشد كه سپاسگزارى كنيد.
با اینکه هیچ نمی دانستید، از کجا
فهمیدید که باید سینه مادر را بمکید؟ ایا این تقدم رفتار را میرساند؟
حال که فضای بحث کمی روشن گردید سوالات
متعددی فراروی اندشه ماست:
1. 1. به نظر شما ایده مقدم است یا عمل؟
2. 2. ایا این بحث(تقدم ایده و عمل) هیچ
ارتباطی به مساله جبر و اختیار دارد؟
3. 3. این نوشته چطور؟ ایده ای انرا هدایت می
کند یا اینکه ایشته ایده ای را به وجود اورد؟
4. 4. خواندنش چطور؟ ایده شما باعث خوندن شد
یا خواندن ایده ای در شما به وجود اورد؟
5. 5. ایا مساله سعادت و شقاوت هیچ ارتباطی
به تقدم ایده و عمل دارد؟ چگونه؟
جواب این سوالات و فکر و اندیشه بر روی
انها درهای جدیدی از معرفت را خواهد گشود.
اندیشه تان همیشه شکوفا باد.
سلام دوستان
